Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nin Mayıs Ayı Olağan Toplantısı birinci birleşiminde söz alan Akdeniz Belediye Başkanı Mustafa Gültak; Büyükşehir Belediyesi’nin hazırladığı Mersin Metro Projesi, projenin ihale süreci ve maliyet rakamları ile ilgili bir değerlendirme yaptı.
* Başkan Gültak; “Şehrimizin kaderini etkileyecek, kentin geleceğini ipotek altına alma riski taşıyan böylesi maliyetli bir projenin, öncelikle tüm Mersin kamuoyu tarafından kabul görmesi gerekir. Bilimsel rakamlar, Mersin’e en uygun ulaşım sisteminin metrobüs, hafif raylı sistem veya tramvay olduğunu göstermektedir” dedi.
Mersin Metro Projesi ile ilgili kaygılarını, birkaç ay önceki Büyükşehir Meclisi’nde de dile getirdiğini hatırlatan Akdeniz Belediye Başkanı M. Mustafa Gültak; “Mersin’de metro projesinin yapılması doğru mudur, değil midir? Öncelikle bu konunun tartışmaya açılması gerektiğini söylüyoruz. Üniversiteler, ilçe belediyeleri, meclis üyeleri, meslek odaları, uzmanlar, sivil toplum örgütleri ile tartışılsa, acaba ortaya nasıl bir sonuç ortaya çıkar? ‘Metro Mersin’e gerekli midir?’ sorusuna ne cevap verilecektir? Şehrin kaderini etkileyecek böylesi bir projenin tüm Mersin kamuoyu tarafından kabul görmesi gerektiğine inanıyorum” diye konuştu.
“Bilimsel verileri dikkate aldığımızda, metro projesi oturmuyor”
Başkan Gültak; metro, hafif raylı sistem, metrobüs ve tramvay sistemi hakkında, dünya literatüründe kabul gören bilimsel verilerin yanı sıra, bir önceki Büyükşehir Belediye Meclisi’nce onaylanan master ulaşım planını da bir görselle paylaşarak; “Bu projede, 2020-2030 projeksiyonu da var. Ulaşımda tek yön/saat kavramı yer alıyor. Planda; 2030 yılında, metronun 18 bin 574 kişiyi tek yön/saatte taşıyacağı belirtiliyor. Uluslararası standartlarda 32 bin-50 bin arası yolcu kapasitesine metrobüs veya metro giriyor. Nüfus yoğunluğunu ve artışını da koyduğunuzda ise, biz 18 bini bugün 25 bin olarak kabul edelim.
Bu rakamlara baktığımızda 18 bin-32 bin arası yolcu kapasitesine hafif raylı ulaşım sistemi girmekte. Biz, sizin Mersin adına yapacağınız hizmetler için teşekkür ederiz. Fakat özelikle dikkat çekmek istediğim bir konu var; Bu bilimsel veriler, daha önceki Mersin Büyükşehir Belediye Başkanının daha önce çalıştırdığı profesyonel bir firmaya ait veriler, onaylanmış rakamlar, nüfus artışını da eklediğimizde, tüm bilimsel verileri dikkate aldığımızda, Mersin’e metro projesi oturmuyor. Mersin’e en yakışır ulaşım projeleri metrobüs, hafif raylı sistem veya tramvaydır” şeklinde konuştu.
“İhale ilgili net bilgiler istiyoruz”
Başkan Gültak; Mersin Metro Projesi’nin maliyeti ile ilgili tartışmalara da değindiği konuşmasında; basında veya kamuoyuna yansıyan bazı raporlarda, projenin 350 ila 400 milyon dolara mal olacağının yazıldığını belirterek; “Arkadaşlarımızın ısrarla sormasına rağmen her seferinde ‘ihale devam ediyor’ deyip rakamları vermediniz. Şu an ihalede son aşamaya gelindi. Duyduğumuz kadarıyla ihaleye 4 firma girmiş, bunlardan 3’ü teklif vermiş. Bunların net cevabını da sizlerden istiyoruz. İhale bittiğine ve yaklaşık maliyetler ortaya çıktığına göre artık mahremiyet de kalmadı. İdare olarak bir karar vereceksiniz; diyeceksiniz ki, ‘ben bu ihaleye devam ediyorum veya etmiyorum.’ Dolayısıyla bu rakamları kamuoyuna açıklamanızın suç olduğuna inanmıyorum. Çünkü ihale son aşamada” ifadelerini kullandı.
“Mersin’in ulaşım sorununu en uygun sistemle çözelim”
“Eğer duyduğumuz rakamlar doğru ise; projede 3,3 milyar Dolar’dan bahsediliyor” diyen Başkan Gültak; “Bunun içinde de sinyalizasyonların, vagonların vesaire olmadığı da söyleniyor. O zaman bunları da katarsak, benim tahmini rakamım, 800-900 milyon dolar civarında faiz giderleriyle birlikte bir bütçe karşımıza çıkacak. Cebimizde para yok ya! Diyelim ki 600 milyon Dolar tuttu bu yatırım. Bunun bir faiz gideri de olacak. O zaman, bundan kaç ay önce benim söylediğimi rakamlara gelmiş olduk. Gelin, bu konuyu tüm Mersin’e ve bilimsel çalışmalara açalım. Tabi ki Mersin’in ulaşım sorunu var, bunu çözmek istiyorsunuz. Biz de buna destek verelim. Ama bilimsel veriler ışığında; Büyükşehir’in çalışmaları nezdinde, nüfus artışını da koyduğumuzda buradan metro çıkmıyor. Buradan hafif raylı sistem, tramvay veya metrobüs çıkıyor” şeklinde konuştu.
“Metro projesi, açıklanandan bütçeden daha fazla bir maliyete yol açacak”
Ulaştırma Bakanlığı’ndan aldığı bazı rakamları da paylaşan Başkan Gültak; “Metro projesinde, yerin altına indiğinizde maliyet 40-50 milyon Euro’yu bulmaktadır. GMK Bulvarı’nın altı neredeyse tamamen dolgudur. Biraz yukarısı alüvyonlu toprak, daha yukarıda da kayalık bulursunuz. Böyle zorlukların olduğu bir projenin 40-50 milyon Euro’ya çıkacağını da bilemiyorum; tabi ki sizler takdir edeceksiniz. Ama aynı konforu, aynı kalite ve güzelliği, zaman açısından da aynı zamanda yetiştirecek bir ulaşım sistemi olan metrobüs, hafif raylı sistem veya tramvay; bunların maliyeti ise yaklaşık 4-5 milyon Euro’yu bulmaktadır. Şehirdeki kazılardan kaynaklı oluşacak krizleri düşündüğümüzde de yine metrobüs, hafif raylı sistem ve tramvay, çok daha kısa zamanda çözülecek projelerdir ve hızla ulaşımı kolaylaştıracak projelerdir.
“Bilimsel veriler, en doğru sistemin metrobüs, hafif raylı sistem veya tramvay olduğunu gösteriyor”
Sözlerini; “Bizim derdimiz, metroya karşı olmak değildir. Bizim derdimiz, Mersin’deki metro projesinin, Mersin Büyükşehir Belediyesi ve bilimsel araştırmaların verileri ışığında doğru bir proje olmadığı; metrobüsün, hafif raylı sistemin doğru bir proje olduğunun göstergesidir” şeklinde sürdüren Başkan Gültak; şöyle konuştu; “Eğer yukarıda belirttiğimiz bu rakamlara karşın siz; ‘Hayır, ben metroyu 350-400 milyon dolara her şeyi ile anahtar teslim, faiz giderleri dahil bitiriyorum’ diyorsanız, destek vereceğiz. Ama bu rakamların üstünde bir rakama da çıkıyorsa, tarihe not düşülmesini istiyorum. Şehrimizin 30-40 yıllık geleceğinin ipotek altına alınmasını istemiyoruz. Bunun en yakın örneği de Adana… Adana 20 yıldır borcunu ödüyor, bir 20 yıl daha ödeyecek ve borcunu kapatamayacak” dedi.
“Mersin’in geleceği ipotek altına alınmasın”
Başkan Gültak; CHP Adana milletvekillerinin TBMM’ye verdikleri önergeleri de hatırlattığı konuşmasında; “Adanalılar; bizi bu metro kamburundan kurtarın. Gelirimizin yüzde 55-60’ı metro borcuna gidiyor’ diyor. Bunu, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Zeydan Karalar da söylüyor.
Bu konuda, ‘Ben haklıyım’ demiyorum. Gelin, Ulaştırma Bakanlığımıza, üniversitelere, uzmanlara, STK’lara bu konuyu ankete ve bilimsel araştırmaya açalım. Eğer bunun sonucunda metronun doğru bir proje olduğu ortaya çıkarsa; ben kamuoyuna yanlış bilgi verdiğimi kabul eder ve özür de dilerim. Adana’da yaşananlar Mersin’de de yaşanmasın, Mersin’in geleceği ipotek altına alınmasın istiyoruz. Yoksa biz sizinle birlikte yürümeye, gerekirse bu proje için Ankara’ya gitmeye hazırız. En doğru projeyi bulalım. Tüm Mersin’in kabul ettiği proje hangisi ise, sizlere destek sağlamak için Ankara’ya gideceğim.”